Gõ tiếng Việt có dấu luôn là nhu cầu cần thiết cho tất cả những ai sử dụng máy tính cá nhân (PC: Personal Computer) trong công việc hàng ngày ở cơ quan, gia đình để thực hiện các công việc cụ thể của mình.

Gõ tiếng Việt gắn liền với bộ gõ, font chữ và kiểu gõ.

Bộ gõ tiếng Việt giúp xử lý dấu và các ký tự tiếng Việt, các bộ gõ thông dụng nhất hiện nay là Unikey, Vietkey...

Bộ font chữ hiện nay có bộ font VNI, ABC, Unicode… và Unicode là bộ font được dùng thông dụng nhất hiện nay theo qui định thống nhất của Chính phủ.

Kiểu gõ thông dụng nhất là VNI và TELEX (ngoài ra cũng còn một số kiểu gõ khác ít thông dụng hơn).

Ở đây người viết bài này muốn đề cập đến việc hướng dẫn cơ bản về cách gõ của kiểu gõ Telex (kiểu gõ VNI không nói đến ở đây).

Cách gõ Telex: Có thể phân chia ra gõ chữ và gõ dấu

Gõ chữ

aa = â

aw = ă

w = ư

oo = ô

uow = ươ

dd = đ

Dấu:

sắc = s

huyền = f

hỏi = r

ngã = x

nặng = j

Trên máy tính, muốn gõ kiểu telex phải điều chỉnh trong bộ gõ hiện có của mình để có thể gõ được kiểu telex.

Trên iPhone hoặc iPad bộ gõ telex được tích hợp bỏ dấu tự động, đánh hết rồi bỏ dấu sau cùng (tích hợp từ mã nguồn của bộ gõ Unikey)

Một số ví dụ cụ thể về cách gõ the kiểu gõ telex:

Năng gõ như sau: Nangw

Lương gõ như sau: Luongw

Cộng gõ như sau: Congoj

Hòa gõ như sau: Hoaf

xã gõ như sau: xax

hội gõ như sau: hoioj

chủ gõ như sau: chur

nghĩa gõ như sau: nghiax

Việt gõ như sau: Vietej

Như vậy, muốn gõ được tiếng Việt cần phải có bộ gõ (Unikey - khuyến cáo nên sử dụng, đây là phần mềm nguồn mở, hoạt động trên cơ chế động, dung lượng nhỏ, chiếm rất ít bộ nhớ của máy tính - hoặc Vietkey và một số bộ gõ khác), điều chỉnh bộ gõ để có thể gõ được kiểu telex.

Ngoài ra, một phần không kém quan trọng là font chữ, theo qui định font chữ Unicode được thống nhất sử dụng và đã được tích hợp sẵn trong windows nên sử dụng font unicode không cần phải cài đặt thêm font chữ.

Nguyễn Hữu Lương
Trưởng phòng Công nghệ thông tin
Sở Nông nghiệp và PTNTAG