Bộ:      Gặm nhấm Rodentia

Họ:      Sóc bay Pteromyidae

Lớp (nhóm):  Thú 

Tên Latin:      Petaurista petaurista (Pallas, 1766)

Sciurus petaurista Pallas, 1766

Pteromys philippensis Elliot, 1839

Pteromys yunanensis, Anderson, 1875.

Đặc điểm nhận dạng. Cỡ to nhất trong họ sóc bay. Mặt có nhiều đốm trắng. Cằm xám đến nâu sáng. Lưng nâu hung lốm đốm trắng. Bộ lông dầy, mềm. Lông ở đầu, lưng, đuôi và mặt trên của màng da có gốc xám thẫm, một phần ba phần đầu mút lông phớt trắng làm cho lưng có mầu nâu hung lốm đốm trắng.

Mặt có nhiều đốm trắng. Cằm xám đến nâu sáng. Bụng, mắt dưới màng da nâu hung nhạt. Bàn chân màu đen. Đuôi tròn, xù và dài hơn dài thân.

Sống trong rừng già nhiều cây gỗ lớn và có quả trên núi đá, núi đất. Làm tổ trong các bọng cây to, cao giữa tán lá cành rậm rạp. Sóc sống đơn độc, chỉ ghép đôi vào mùa động dục. Tuy vậy, có thể gặp 3 - 4 sóc cùng ăn trên một cây.

Hoạt động kiếm ăn ban đêm, di chuyển chậm dọc theo các cành cây; chúng có thể dương màng da bay lượn từ cây này sang cây khác với khoảng cách khá xa. Sóc bay trâu ăn quả, hạt (dẻ rừng, sấu, sung, vả, si, đa, trám trắng, trám đen), chồi non, lá cây non. Đẻ mỗi năm hai lứa vào tháng 4 - 5 và tháng 8 - 9. Mỗi lứa đẻ 1-2 con hoặc 3 - 4 con. Con non được nuôi trong tổ cho đến khi sống tự lập.

Phân bố. Ghi nhận loài ở nhiều VQG và KBT. Trong nước: từ Bắc vào Nam nơi các khu vực rừng còn được bảo vệ tốt. Thế giới: Pakixtan, Apganixtan, Ấn Độ, Xri Lanka, Nêpan, Mianma, Malaixia, Thái Lan, Nam Trung Quốc, Lào, Cambodia.

Tình trạng bảo tồn tại An Giang. Gặp trên những núi lớn vùng Bãy núi tỉnh An Giang, nơi có độ che phủ cao và ít người qua lại. Số lượng không nhiều. Nghiêm cấm săn bắt và nuôi nhốt.

Ths. Bành Lê Quốc An. Sưu tầm và biên soạn.

ảnh Tăng A Pấu