Mô tả: Cây nhỡ cao 3-8m, có các nhánh nhẵn. Lá hình trái xoan ngược, có khi thuôn, thon - tù hay hình tim ở gốc, tròn hay hơi nhọn ở chóp, có mũi cứng, rất nhẵn, bóng, khi khô màu hung nâu, dài 6-15cm, rộng 3-6cm; cuống ngắn. Hoa thành bông đơn độc, to, nhẵn, ở ngọn hay ở nách lá. Quả mọng, gần hình cầu, đỏ rồi đen, đường kính 6-10mm, tận cùng bởi 4 đầu nhụy. Quả tháng 7-9.

Bộ phận dùng: Rễ cây.

Phân bố, sinh thái: Cây mọc phổ biến khắp Đông dương. Còn phân bố ở Ấn Độ, Inđônêxia, Miến Điện, Thái Lan, nam Trung Quốc, Philippin và Úc châu. Ta thường gặp trong đồng núi, bờ bụi ở nhiều nơi. Cũng được trồng để lấy quả vào tháng 7 đến tháng 9. Quả có vị chua, ăn được. Để dùng làm thuốc, chỉ lấy rễ, rửa sạch, thái mỏng, phơi khô.

Tính chất và tác dụng: vỏ cây chứa một ancaloit độc. Còn rễ có vi rất đắng, tính hàn, không độc.

Công dụng: Cụ Nguyễn An Cư đã viết:

Chòi mòi tía hay Ngũ nguyệt trà, dùng trị ban nóng, lưỡi đổng rêu, phá tích bĩ, mạnh gân cốt, trợ khí, thông huyết, đàn bà kinh nguyệt không đều, ngực bụng đau có hòn cục, đàn ông cước khí, thấp tê. Các môn đệ của cụ đã dùng chữa các chứng sản hậu, cũng thấy rất hay.

Tình trạng khai thác và bảo vệ tại An Giang: Hiện nay loài cây này rất hiếm gặp trên vùng núi. Xuất hiện trên núi Phú Cường huyện Tịnh Biên, những núi khác cũng có nhưng rất hiếm. Cần bảo vệ để mở rộng quần thể.

Bành Thanh Hùng. Sưu tầm và biên soạn từ nguồn: Cây thuốc An Giang của Võ Văn Chi, Ủy ban khoa học và kỹ thuật An Giang, 1991, tr.122.